[ Pobierz całość w formacie PDF ]
e) róÝne moÝliwoÊci zdobycia s"awy (kaÝdy cz"owiek otrzyma" talent, powinien go w"aÊciwie wyko-
rzystaç, np. prawnik, polityk, nauczyciel, Ýo"nierz),
f) pogarda dla rzeczy doczesnych, nagannoÊç zachowa’ ograniczajàcych si´ do pogoni za dobrami
materialnymi, do zaspokajania jedynie potrzeb konsumpcyjnych,
g) koniecznoÊç dbania o rzeczy godne cz"owieka ( Przeto chciejmy wziàç przedsi´ myÊli godne sie-
bie ),
h) poÝytek dla ojczyzny celem ludzkich dzia"a’,
Sonet IV (0 5 pkt)
i) s"aby, sam nie jest w stanie walczyç z pokusami Êwiata,
j) potrzebuje pomocy, wsparcia,
k) niezdolny do dokonania w"aÊciwego wyboru ( niebaczny ),
l) rozdarty wewn´trznie,
m) nieustannie walczàcy z pokusami,
n) szatan, rozkosze Êwiata ( Êwiata "akome marnoÊci ) i cia"o jako czynniki prowadzàce cz"owieka
do upadku,
o) zagroÝenie stwarzane przez cia"o, które powinno byç ostojà bezpiecze’stwa, pot´guje tragizm sy-
tuacji cz"owieka,
p) Bóg jako jedyna ostoja cz"owieka, nadzieja na zwyci´stwo nad pokusami i zbawienie.
4. J´zykowe ukszta"towanie tekstu (0 5 pkt)
Na przyk"ad:
PieÊ’ XIX
a) antynomia doczesne rzeczy dobra s"awa i jej funkcja,
b) pytania retoryczne wyraÝajà postaw´ emocjonalnà podmiotu lirycznego,
c) powtórzenia (np. da" nam rozum, da" mow´ , niech szczepi [& ], niechaj czyni , myÊli waÝne
[& ], myÊli waÝne ) podkreÊlajà waÝnoÊç treÊci,
d) wyrazy nacechowane emocjonalnie (np. bydl´ce , prostak , bestyje ) wyraÝajà stosunek oso-
by mówiàcej do opisywanej treÊci,
Sonet IV
e) antynomia pokój bój i jej funkcja,
f) przerzutnie uwypuklajà znaczenia, podkreÊlajà wag´ s"ów,
g) inwersje sk"adniowe podkreÊlajà chaos Êwiata,
h) paradoksy i ich funkcja,
i) peryfraza srogi ciemnoÊci Hetman i jej funkcja,
j) zdania wykrzyknikowe podkreÊlajà emocjonalnoÊç monologu lirycznego,
k) epitety, okreÊlenia emocjonalnie nacechowane ( straszliwy bój , moÝny Pan ) wskazujà na sto-
sunek podmiotu lirycznego do przedstawianej rzeczywistoÊci.
5. Funkcjonalne wykorzystanie kontekstów (0 1 pkt)
Na przyk"ad:
a) kontekst biblijny Ksi´ga Rodzaju, Ksi´ga Koheleta,
b) kontekst historycznoliteracki,
c) kontekst filozoficzny.
www. operon. pl
5
J´zyk polski. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i Gazetà Wyborczà
6. Wnioski (0 3 pkt)
Pe"ny wniosek (3 pkt)
DostrzeÝenie podobie’stw i róÝnic w przedstawionej w obu tekstach wizji cz"owieka i jego Ýycia (si-
"a s"aboÊç cz"owieka, moÝ liwoÊç wp"ywania na Ýycie, stosunek do rzeczy doczesnych, cel Ýycia
cz"owieka). Wskazanie róÝnic w sposobie ukszta"towania wypowiedzi poetyckiej. Barokowe niepo-
koje w wierszu S´pa-Szarzy’skiego.
Cz´Êciowy wniosek (2 pkt)
Wskazanie najwaÝniejszej róÝnicy w obrazie cz"owieka i jego Ýycia oraz w sposobie ukszta"towania
wypowiedzi poetyckiej.
Próba podsumowania (1 pkt)
Wskazanie podstawowej róÝnicy w obrazie cz"owieka i jego Ýycia.
II. KOMPOZYCJA (0 2 pkt)
Kompozycj´ wypracowania ocenia si´ wtedy, gdy przyznane zosta"y punkty za rozwini´cie tematu.
podporzàdkowana zamys"owi funkcjonalnemu wobec tematu, spójna wewn´trznie, przejrzysta i lo-
giczna, pe"na konsekwencja w uk"adzie graficznym (2 pkt)
uporzàdkowana wobec przyj´tego kryterium, spójna, graficzne wyodr´bnienie g"ównych cz´Êci (1 pkt)
Uwaga: jeÊli powyÝsze kryteria nie zosta"y spe"nione, nie przyznaje si´ punktów.
III. STYL (0 2 pkt)
jasny, Ýywy, swobodny, zgodny z zastosowanà formà wypowiedzi, urozmaicona leksyka (2 pkt)
zgodny z zastosowanà formà wypowiedzi, na ogó" jasny, wystarczajàca leksyka (1 pkt)
Uwaga: jeÊli powyÝsze kryteria nie zosta"y spe"nione, nie przyznaje si´ punktów.
IV. J¢ZYK (0 8 pkt)
j´zyk w ca"ej pracy komunikatywny, poprawna, urozmaicona sk"adnia, poprawne s"ownictwo, fra-
zeologia i fleksja (8 pkt)
j´zyk w ca"ej pracy komunikatywny, poprawne s"ownictwo, sk"adnia, frazeologia i fleksja (6 pkt)
j´zyk w ca"ej pracy komunikatywny, poprawna fleksja, w wi´kszoÊci poprawne s"ownictwo, sk"ad-
nia i frazeologia (4 pkt)
j´zyk w pracy komunikatywny mimo b"´dów sk"adniowych, leksykalnych (s"ownictwo i frazeolo-
gia), fleksyjnych (2 pkt)
j´zyk w pracy komunikatywny mimo b"´dów fleksyjnych, licznych b"´dów sk"adniowych, leksy-
kalnych (1 pkt)
Uwaga: jeÊli powyÝsze kryteria nie zosta"y spe"nione, nie przyznaje si´ punktów.
V. ZAPIS (0 2 pkt)
bezb"´dna ortografia, poprawna interpunkcja (nieliczne b"´dy) (2 pkt)
poprawna ortografia (nieliczne b"´dy róÝnego stopnia), na ogó" poprawna interpunkcja (1 pkt)
Uwaga: jeÊli powyÝsze kryteria nie zosta"y spe"nione, nie przyznaje si´ punktów.
VI. SZCZEGÓLNE WALORY PRACY (0 4 pkt)
www. operon. pl
6
[ Pobierz całość w formacie PDF ]