[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Koncepcja czasu:
a) Bóg jest w wieczności
b) SÅ‚owo Boga jest wypowiadane od razu i na wieki wieczne.
c) Nad słowem Boga nie panuje czas i przemiana
d) W wiecznym Rozumie nie ma początku ani końca
e) Czas zawdzięcza swą długość przemijaniu wielkiej ilości ruchów, zaś w wieczności nic
nigdy nie przemija, wszystko jest obecne.
f) To Bóg jest twórca wszelkiego czasu.
g) Bóg poprzedza wszelki czas, lecz nie w czasie.
h) Dla Boga czas nie istnieje, jest nim wieczność.
i) Czas istnieje tylko w odniesieniu do przeszłości lub przyszłości.
j) Terazniejszość nie ma żadnej rozciągłości
20
k) Uświadamiać i mierzyć czas można jedynie wtedy, gdy on właśnie przemija.
l) Kiedy czas przeminął jest niemożliwy, już go nie ma.
m) Przyszłość i przeszłość nie istnieją.
n) Czas mierzymy wyłącznie w swoim umyśle.
o) To Bóg jest Stwórcą wszelkich czasów.
POSZUKIWANIE BOGA W FILOZOFII ZW. TOMASZA (DOWODY NA ISTNIENIE
BOGA)
Zw. Tomasz z Akwinu (1225-1274), był Włochem. Studiował w klasztorze benedyktynów w
Monte Cassino. W 1243 został dominikaninem. Jedna z największych dzieł: Suma
teologiczna .
Zw. Tomasz oddzielił wiedzę od wiary, dziedzinę rozumu od objawienia.
Dowody na istnienie Boga:
a) Istnienie Boga nie jest prawda oczywistÄ… nie wymagajÄ…cÄ… dowodzenia. Nie jest prawdÄ…
wrodzoną, potrzebny dla niej dowód.
b) Istnienie Boga nie wynika z pojęcia prawdy, jak u św. Augustyna.
c) Istnienie Boga można dowieść poprzez doświadczenie.
Zw. Tomasz podawał 5 dowodów istnienia Boga:
1) Istnieje ruch, a wiec i jego 1 przyczyna;
2) Powstawanie rzeczy i świata nie mogły one być przyczyna swego powstania, są
niesamoistne, więc istnieje istota samoistna będąca przyczyną świata;
3) Rzeczy są przypadkowe, więc istnieje poza nimi istota konieczna;
4) Istnieją istoty różnej doskonałości, więc istnieje istota najdoskonalsza;
5) Przyroda jest celowa, więc istnieje istota najwyższa, rządząca przyrodą i działająca celowo.
Bóg jest samoistny, jest jedynym bytem niezależnym, wszystkie inne są od niego zależne.
21
8. Pojęcia istoty i istnienia w filozofii św. Tomasza z Akwinu; jej związki z
filozofiÄ… Arystotelesa.
Wg św. Tomasza człowiekowi dane są tylko rzeczy jednostkowe, ani Bóg, ani dusza, ani istota
rzeczy materialnych, ani żadne prawdy nie są mu dane.
Rzeczy jednostkowe muszą służyć punktem wyjścia do wszelkiego poznania.
Tak jak Arystoteles, św. Tomasz twierdził, że rzeczy jednostkowe i tylko one są substancjami i
samoistnymi bytami.
One są zawsze złożone z istoty i istnienia.
ISTOTA: to, co wspólne jej gatunkowi i zawarte w definicji.
" Istota Boga implikuje jego istnienie.
" Istota rzeczy stworzonych nie implikuje istnienia istnieją nie dzięki swej istocie, lecz
innemu czynnikowi.
BÓG JEST BYTEM:
" Koniecznym bo to leży w jego istocie,
" Niezależnym istnieje z własnej natury,
" Prostym
" Samoistnym bo nie ma przyczyny jego istnienia
" Wiecznym i niezmiennym bo nie istnieje nic, co jest przyczynÄ… jego zmiany, a
powstanie i koniec byłyby zmianami.
STWORZENIE JEST BYTEM:
" Przypadkowym i zależnym bo istnienie nie leży w jego naturze;
" Złożonym bo składa się z istoty i istnienia.
Istota substancji cielesnych jest z kolei złożona z formy i materii. Forma jest podstawą tego, co
w jednostkach gatunkowe, materia tego, co indywidualnie różne. Forma, zatem jest w
substancjach zródłem jedności materia mnogości. To, co duchowe zaś, składa się tylko z
formy.
Stworzenie świata wyglądało wg św. Tomasza następująco:
1) Zwiat został stworzony z niczego;
2) Stworzenie zostało dokonane wprost od Boga;
3) Stworzenie jest aktem woli Boga;
4) Stworzenie odbyło się wg idei Boga;
5) Stworzenie nastąpiło w czasie;
6) Bóg nie tylko stworzył świat, ale i kieruje nim.
To rozróżnienie św. Tomasz sformułował stosując Arystotelesowskie przeciwstawienie potencji
i aktu: forma jest aktem, materia tylko potencjÄ….
Zw. Tomasz zbudował swój system na fundamencie Arystotelesowskim, przeprowadził jego
interpretację krytyczną, w swych pismach dokonał obszernych komentarzy do dział Arystotelesa
i poprawił błędy. Ale z filozofii Arystotelesa wykorzystał jedynie to, co było zgodne z duchem
filozofii chrześcijańskiej.
22
9. Koncepcja człowieka w wybranych systemach filozoficznych (np. Marka
Aureliusza, św. Augustyna, Kartezjusza...)
KONCEPCJA CZAOWIEKA U MARKA AURELIUSZA
Marek Aureliusz cesarz-mędrzec, wybitny stoik. (121-180 r. n.e.).
Napisał tylko jedne dzieło, Rozmyślania , które pisał w zasadzie wyłącznie dla siebie.
W Rozmyślaniach ukazuje przykład stoika, jednocześnie daje ocenę życiu człowieka.
Oto cechy, które posiadać człowiek wg marka Aureliusza:
" Człowiek bez względu na rodzaj i wielkość emocji powinien panować nad nimi i je
kontrolować.
" Celem życia człowieka nie jest dążenie do szukania rozkoszy, bogactw i innych uciech,
[ Pobierz całość w formacie PDF ]