[ Pobierz całość w formacie PDF ]
oraz rzodkiew oleistą najlepiej nadają się rejony uprawy rzepaku jarego. Mo\na je uprawiać
z dobrym skutkiem na glebach zasobnych w wapń, gliniastych i piaszczysto-gliniastych,
a tak\e murszach i torfach niskich. Gorczyce nie znoszą gleb kwaśnych i podmokłych. Pod
względem wymagań glebowych gorczyc mo\na uszeregować: najmniejsze wymagania ma
gorczyca biała, większe sarepska, a największe gorczyca czarna.
Pod rzodkiew oleistą uprawianą w międzyplonach ścierniskowych mogą być
przeznaczone l\ejsze gleby i rejony o mniejszej ilości opadów.
Mniejsze wymagania glebowe ma len oleisty. Najlepiej plonuje jednak na rędzinach
i glebach czarnoziemnych, glebach brunatnych i madach. Uprawy zawodzą na glebach
cię\kich ubogich w wapń.
Pod uprawę maku oleistego nadają się gleby pszenne i pszenno-\ytnie. Z ograniczeniami
mo\e być uprawiany na glebach kompleksu \ytniego dobrego.
Najmniejsze wymagania ma lnianka i słonecznik. Formy ozime lnianki mo\na uprawiać
na glebach \ytnich. Nieodpowiednie są zlewne, bezstrukturalne gleby gliniaste ilaste.
Słonecznik mo\e być z dobrym skutkiem uprawiany na glebach \ytnich zdrenowanych,
o przepuszczalnym podglebiu i odczynie 6,6 7,2.
Pomimo, \e w grupie roślin oleistych występują gatunki znacznie ró\niące się
oddziaływaniem na glebę, to jednak wspólną ich cechą są du\e wymagania co do sprawności
i zasobności gleby w składniki pokarmowe. Niezbędne składniki mogą być im dostarczane
wyłącznie w postaci nawozów mineralnych, które dobrze wykorzystują, zwłaszcza gatunki
z rodzaju kapustnych.
Rośliny oleiste nie znoszą gleb zakwaszonych, o zniszczonej strukturze ubogich
w próchnicę i zachwaszczonych. Z tego powodu nale\y uprawiać je na glebach sprawnych,
dobrze przygotowanych do przyjęcia drobnych nasion. Jednym z wa\niejszych celów uprawy
przedsiewnej jest głębokie spulchnienie i zapewnienie dobrej, gruzełkowatej struktury.
Strukturalna i osiadła gleba zapewnia szybkie skiełkowanie nasion, równomierne wschody
i szybki równomierny rozwój roślin.
Rośliny włókniste
Do roślin włóknistych uprawianych w naszym klimacie zaliczamy len zwyczajny
i konopie siewne. Na świecie dominującą rolę zajmuje bawełna (ok. 90%), ponadto uprawia
się jeszcze jutę i sizal.
Powierzchnia uprawy lnu w Polsce w ostatnich latach jest dość stabilna i waha się
w granicach 5 tys. ha. Jednak jeszcze kilkanaście lat temu areał uprawy lnu był kilkakrotnie
większy. W ostatnich latach XX wieku znaczenie lnu systematycznie malało w związku ze
wzrostem importu bawełny, znacznie tańszej w produkcji oraz masowym
rozpowszechnieniem włókien syntetycznych.
Z włókna lnianego uzyskuje się przędzę, która u\ywana jest do produkcji przeró\nych
tkanin, szczególnie przydatnych do wyrobu bielizny osobistej, pościeli i obrusów, a tak\e
ró\nego rodzaju tkanin dekoracyjnych. Gorszej jakości włókno u\ywane jest jako materiał
uszczelniający przewody hydrauliczne.
Len jest jednoroczną rośliną jarą. System korzeniowy lnu włóknistego składa się
z cienkiego korzenia palowego i niezbyt licznych korzeni bocznych. Aodyga lnu włóknistego
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
jest zwykle dłu\sza ni\ oleistego i bardzo słabo rozgałęziona. Liście są bezogonkowe, wąsko
lancetowate, osadzone skrętolegle na łodydze. Kwiaty na długich szypułkach wyrastają
z rozgałęzień wiechy lub w gronach z osi kwiatostanu. Owocem jest torebka kształtu
kulistego lub kulisto-jajowatego, najczęściej zawierająca 6 8 nasion. Nasienie, zwane
siemieniem lnianym, jest spłaszczone, ma kształt jajowaty lub owalny, w jednym końcu ze
szpiczastym dzióbkiem
Konopie podobnie jak len uprawiane były ju\ kilka tysięcy lat temu. Ojczyzną konopi jest
Azja Zrodkowa. Włókno konopne jest znacznie bardziej odporniejsze od lnianego na procesy
gnilne, dlatego stosuje się je do wyrobu płótna \eglarskiego, namiotowego i lin. Przez wiele
[ Pobierz całość w formacie PDF ]